top of page

IYARINA
Napo-Pastaza, Ecuador
CENTER FOR LEARNING ALLIANCE: Fundación Cotococha | Andes and Amazon Field School | Shayarina Amazonian Resilience
Eulodia Dagua, "Ushpa Oritu: The Sound of a Parakeet without its Flock."
From interviews by Tod D. Swanson
Quichua text with English translation
Cite this video as:
Tod D. Swanson, "Eulodia Dagua, 'Ushpa Oritu: The Sound of a Parakeet Without its Flock. .’” Youtube video. 2:38. August 23, 2016. https://youtu.be/DtWTC0gdgfU
Abstract
Not available
English Translation
Ña kay ñuka wiñay uras, kay a mashti ushpa oritu, chigunataga ña yapa llakijmani ñuka. Imawata llakisha yanga chill, chill, chill, chill, chill, chill, chill chau chau chaula mashti rullu muyu nishkaybi. Ima mana kayllachu shirij ara, rullu muyu nishka. Ñukanchi llajtayga kay tupu muyu mikuna an aa. Ña kasna yanga ruya karajlla rikurij aparij an chi, chi rullu muyu nishka. Chaymi wangu, wangu, wangu aparishkayga ña. Chita ñuka yaya ñukanchi ichilla ashkayga. Payga chi rullu muyuy tandarishkataga kasnata wanchisha apamusha. Chi rullu muyutawas payna mukusha ichachishkata kasnata chitas wangu wangusha apamugaray. Chiwa raygu ñukaga chi uritutaga ushpa orituta shapa llakij mani. May chall, chall, chall chajlay uyarishkay. Ñuka yayagunanga kushi mashti purij kunan ñuka sapalla may wuyba kantashkallata. Ña chigunata uyashami llakij ani ñukaga.
Payguna kan rikujpi, payguna ashka pura aun?
Kaybi riki kunan kay intiru tandarishka kushi aunchi, chasnallatas paynawas. Payna tandarishkayga yangas chal, chal, chal, chal chal chal kushita aunguna. Chiga kuti maybi runa apasha shujllayma imata apajpi paywas chall, chall, chall, chall, chall sapalla, uyariunlla. Chiga kambas ñuka shinallachu sapalla tukusha kunan a chall, chall wakaunguiga. Kan ashkaybiga kambas yanga chall, chall, chall, chall, chall, chall, chall yuraybi saltasha siriuchu. Kunan kanlla uyariungui. Ñuka kan shinallata sapalla kanda llakirisha uyauni ña. Kasna runa llakij anchi ñukanchiga.
Shuj shuk pay sapalla tiausha?
Pay sapalla, paywas llakirisha sapalla chall, chall, chall, chall kaparisha tiaganya pugriga. Chi ñukas llakisha uyani ñuka ayllugunay ñukas win kushi aushkayga. Paynas yanga pu, pu, pu, pu yanga chall, chall, chall, rinriwas surduyana sirij an. Yanga pull, pull, pui, pui, palay palay muyuwas urmaun. Chiga paynas kushi siriyauna.
Ima, ima shuti chi oritu ima chi tunu oritu?
Ushpa oritu.
Ushpa oritu. Kamba yaya apica?
Ñuka yaya pukunawa wanchij ara, pukunawa muyuta mikujta chashna.
Kichwa Transcription
Ña kay ñuka wiñay uras, kay a mashti ushpa oritu, chigunataga ña yapa llakijmani ñuka. Imawata llakisha yanga chill, chill, chill, chill, chill, chill, chill chau chau chaula mashti rullu muyu nishkaybi. Ima mana kayllachu shirij ara, rullu muyu nishka. Ñukanchi llajtayga kay tupu muyu mikuna an aa. Ña kasna yanga ruya karajlla rikurij aparij an chi, chi rullu muyu nishka. Chaymi wangu, wangu, wangu aparishkayga ña. Chita ñuka yaya ñukanchi ichilla ashkayga. Payga chi rullu muyuy tandarishkataga kasnata wanchisha apamusha. Chi rullu muyutawas payna mukusha ichachishkata kasnata chitas wangu wangusha apamugaray. Chiwa raygu ñukaga chi uritutaga ushpa orituta shapa llakij mani. May chall, chall, chall chajlay uyarishkay. Ñuka yayagunanga kushi mashti purij kunan ñuka sapalla may wuyba kantashkallata. Ña chigunata uyashami llakij ani ñukaga.
Payguna kan rikujpi, payguna ashka pura aun?
Kaybi riki kunan kay intiru tandarishka kushi aunchi, chasnallatas paynawas. Payna tandarishkayga yangas chal, chal, chal, chal chal chal kushita aunguna. Chiga kuti maybi runa apasha shujllayma imata apajpi paywas chall, chall, chall, chall, chall sapalla, uyariunlla. Chiga kambas ñuka shinallachu sapalla tukusha kunan a chall, chall wakaunguiga. Kan ashkaybiga kambas yanga chall, chall, chall, chall, chall, chall, chall yuraybi saltasha siriuchu. Kunan kanlla uyariungui. Ñuka kan shinallata sapalla kanda llakirisha uyauni ña. Kasna runa llakij anchi ñukanchiga.
Shuj shuk pay sapalla tiausha?
Pay sapalla, paywas llakirisha sapalla chall, chall, chall, chall kaparisha tiaganya pugriga. Chi ñukas llakisha uyani ñuka ayllugunay ñukas win kushi aushkayga. Paynas yanga pu, pu, pu, pu yanga chall, chall, chall, rinriwas surduyana sirij an. Yanga pull, pull, pui, pui, palay palay muyuwas urmaun. Chiga paynas kushi siriyauna.
Ima, ima shuti chi oritu ima chi tunu oritu?
Ushpa oritu.
Ushpa oritu. Kamba yaya apica?
Ñuka yaya pukunawa wanchij ara, pukunawa muyuta mikujta chashna.
Spanish Translation
Not available
Analysis
Not available
bottom of page