top of page

Belgica Dagua and Eulodia Dagua, "The Paspanzhu's Cry Reminds Them of Their Love."

From interviews with Tod D. Swanson

Description

Not available

English Translation

Not available

Kichwa Translation

Chi kasna cantak anawra payna paspanzhu, pay cantashkatas ñukas cantangaruani. //Guruwa, guruwa paspanzhu, guruwa, guruwa paspanzhu.// Chasna, chay chasna canta anowra chasna ,chasna ñukanchi rukuguna, chita cantani. ¿Imara nin chi canto paspanzhumanda? Chi paspanzhumanda kasna pay piñarisha puringawa rikpi cantana nishami ñukanchita kuintaganawra. Ñukanchi rukugunaga, chi pay mayta purisha kungaylla sachay riwpis pay kasna ñawpaktay risha cantakpi. Chi kasna ñuka warmi cantagara nishas payga kariguna yuyarisha purik agashkawna, chita cantana nisha. Kikin paspanzhu uyarikpi. Kikin paspanzhu uyarikpi nisha kwintak cantak anawra, chita kuyntasha, ¨aaw¨ chasna. Kuna kamba kari iyaringui Ñuka kari mayta yuyaringa, Luis sachaybi puriwmi yuyarin. ¿Kan imara ningui paspanzhumanda? llakilla uyarikman pay amu yuyaybi piñarisha llukshisha risha. Sachaybi kungaylla pay riushkay ñaupakllayta paspanzhau nishkawan zhinlla tukushka washa. Ñuka warmita yanga pinasha sakimushkani kasna paspanzhu shina Maytas cantasha purik warmita piñasha sakimuni nisha, kari llakiringawa cantana nik anun Ña. Wasiby piñarisha sachata ichusha rik ashkawna kari, chi pay warmi wasibi cantasha kachak ashkawna. Kasna cantashka washa ¨suu¨ ñawpaktay karu sachay puriushkayga cantak ringui nisha. Chi pay kariga kungaylla piñarisha pay amo yuyaybi piñarisha sakisha warmita wasima sakisha riun ñawpaktay. Kasna paspanzhau cantashkauna, alli rikusha ñuka warmita kasna paspanzhu shina cantasha purikta. Yanga ñuka warmita piñasha sakimushkani nisha llakirisha wasimaga shamushaga Kushiyaywan paktamuchun nisha cantak ashkawna kay paspanzhuta. // guruway, guruway paspanzhu // wayku kinray gunatas guruwa, guruwa paspanzhau Wayku kinray gunatas Kan ichushawas ripiwas kan rini nipiwas yari Kamba nawpaktayllatami // Guruway, guruway paspanzhu // // Pash, pash, pash, pash paspanzhu // Kamba ñawi llaytami paspanzhuchu cantan ya // Nisha nipiwas yari // /// Guruway, guruway paspanzhu /// Chasna, chay chasna cantak anawra ñukanchi rukuguna, chita cantani

Spanish Translation

Así han sabido cantar ellos del paspanzhu (pájaro guarda bosque), yo también voy a cantar lo mismo. Cantaba Guruwa, guruwa paspanzhu, guruwa, guruwa paspanzhu. Mira así canta, nuestros mayores cantaban así. ¿Qué dice ese canto del pájaro paspanzhumanda? Cuando el marido sale enojado al monte. Hay canta ese pájaro. Decían nuestros mayores, Cuando está caminando donde sea en el monte él se va más adelante a cantar. Así sabia cantar mi mujer ha sabido andar pensando el marido. Cuando canta el verdadero paspanzhu. Cuando el propio paspanzhgu, ellos cantaban también, ¨aaw¨ así. Ahora va pensara tu marido. Mi marido que va pensar, Luis cuando está caminando en el monte ha de estar pensando. ¿Tú qué opinas del paspanzhumanda? El dueño en su pensar se va saliendo enojado y se va. El camina tranquilamente en el monte y de la nada canta y queda sorprendido ¨zim¨. De gana le vine hablando a mi mujer, por eso así el paspanzhu. Donde sea ella andaba cantando enojada, es para que el marido piense en ella. En la casa la fue dejando y el marido enojado salía al monte. Ella le sabía mandar cantando al monte. Después de cantar eso ¨suu¨ cuando estes caminando lejos en el monte debes ir cantando. Dejando en la casa a la mujer, según él enojado. Canto más adelante. Así canta ellos paspanzhau, Viendo bien que mi mujer sabia cantar bien le vine dejando. De gana le vine dejando hablando a mi mujer en casa, regresé triste a casa. Para que él llegue feliz a casa por eso cante paspanzhuta. // guruway, guruway paspanzhu // Por abajo, por las laderas vengo cantando guruwa, guruwa paspanzhau De abajo por las laderas Si tú me vas dejando Aunque solita me vayas dejando Adelante tuyo // Guruway, guruway paspanzhu // // Pash, pash, pash, pash paspanzhu // En tu vista mismo estará cantando paspanzhuchu // Aunque digas asi // /// Guruway, guruway paspanzhu /// Así cantaban nuestros mayores, así cantaban.

Analysis

Not available

CONTACT  US   
 

cotococha.ec@gmail.com 

480.276.5913

ANDES AND AMAZON FIELD SCHOOL

Sponsored by Title VI National Resource Centers at University of Wisconsin Madison, the University of Florida, Florida International University, the University of Pittsburgh, and Brigham Young University.

bottom of page